Procesy zużywania ściernego stanowią dominujący aspekt degradacji materiałów, prowadzącej do zmian w ich mikrostrukturze, pogorszenia właściwości mechanicznych oraz do stopniowej utraty masy elementów z nich wykonanych. Zjawisko to ma istotne znaczenie w strategicznych gałęziach przemysłu, gdzie trwałość eksploatacyjna komponentów wpływa na efektywność operacyjną oraz koszty utrzymania infrastruktury. Złożoność czynników kształtujących węzeł tarcia oraz ich duża zmienność wynikająca z uwarunkowań środowiskowych uzasadnia potrzebę ciągłych badań w tym zakresie. Intensywność zużywania zależy bowiem od właściwości materiału poddanego ścieraniu, właściwości ścierniwa, a także warunków, w jakich przebiega proces roboczy. Zatem poprawa odporności na ścieranie jest możliwa tylko przez zaprojektowanie i wytworzenie tworzyw o odpowiednich właściwościach, co może być osiągnięte przez odpowiedni dobór składu chemicznego oraz precyzyjnie dobrane warunki i parametry obróbki cieplnej, pozwalające na uzyskanie optymalnej mikrostruktury. Mimo wielu badań dotyczących zużywania ściernego i prób powiązania mikrostruktury oraz właściwości mechanicznych stopów żelaza z ich odpornością na ścieranie, wciąż brakuje kompleksowych analiz uwzględniających jednoczesny wpływ dodatków stopowych i zastosowanej obróbki cieplnej na te właściwości.
Niniejsza praca wprowadza do badań materiałów narażonych na zużywanie ścierne nowy aspekt: jest skoncentrowana na ocenie wpływu mikrostruktury i właściwości mechanicznych staliw na ich odporność na zużywanie, z uwzględnieniem zmian wywołanych składem chemicznym i procesem technologicznym. W pracy przedstawiono tok badań, w których zastosowano szeroki zakres metod analitycznych, tj. analizy metalograficzne, dylatometryczne, tribologiczne, wytrzymałościowe, udarnościowe i fraktograficzne. W celu określenia zależności między właściwościami mikrostrukturalnymi i mechanicznymi a odpornością na zużywanie ścierne wykorzystano również metody statystyczne, w tym analizę regresji, analizę wariancji, testy nieparametryczne oraz analizy wielowymiarowe. Uzyskane wyniki mogą znaleźć zastosowanie w optymalizacji procesów technologicznych związanych z wytwarzaniem staliw i w projektowaniu nowych materiałów eksploatowanych w warunkach intensywnego zużywania ściernego.
Format: 170 × 240 mm • Rok wydania: 2025
ISBN 978-83-7493-299-8